فهم قرآن کریم بر مبنای واژگان است، اما این پرسش مطرح است که مدار فهم بر کدام معنای واژگان است، معانی که مردم عصر نزول فهمیده‌اند یا معانی که در ظرفیت این الفاظ و اراده استعمالی آن قرار دارد، هرچند در آن عصر به همه ابعاد معنا مفهوم و متداول نبوده باشد، یا ایهام داشته باشد. در این باره دو نظریه در برابر هم نشسته‌اند، در این نوشته سعی شده است، ادله و مبانی هر یک از طرفین دو نظریه برشمرده شود و ادله هر یک در بوته نقد و بررسی قرار گیرد و پس از بیان ضرورت توسعه، دلایل و شواهد و قواعد استنباط معنا در توسعه، تبیین و توضیح داده شود و اشکالاتی که به این نظریه وارد شده، پاسخ داده شود و اگر درجاهایی افراط و تفریط شده، به آن اشاره گردد.